Laat de natuur het werk doen

Laat de natuur het werk doen

Met bijna 30 mensen zijn we op 8 november bijgepraat over het beheer van onze parken. Deze keer deden we park Gulden Bodem aan. Het was mooi, mistig weer en nog volop herfst.

Direct op onze startlocatie de parkeerplaats aan de Zijpendaalseweg begonnen de eerste verhalen en overwegingen. Hier stond vroeger een boerderij die de achterliggende tuinen beheerde voor de bewoners van kasteel Zijpendaal. Dit gebouw is in 1966 voortvarend door de gemeente gesloopt voor de beoogde verbreding van de weg voor de geplande nieuwbouw op Schaarsbergen.
Door die plannen werd een streep gehaald, de weg niet verbreed, maar de boerderij was verdwenen en de plek werd een parkeerplaats. Puin van de sloop zullen deel van de verharding zijn.
Later is die kale vlakte verzacht met een grondwalletje langs de weg. Hoe kan het beter?

Klimmen we de helling op dan zie je halverwege dat pad een trappetje naar beneden. Hier lagen vroeger in etages, tuinen maar deze zijn na die voorbarige sloop ingeplant met bomen, mooi productiehout.

Nu is de afweging maak je een deel van de historie zichtbaar dus beleefbaar en hoever ga je daarin.
Dat geldt ook voor de centrale ruimte van Gulden Bodem. Hier werd het landhuis in 1964 gesloopt. Deze plek wordt nu gemarkeerd met het beeld van de IJslandse kunstenaar Sigurdur Gudmundsson die een ontmoeting tussen cultuur en natuur tot uitdrukking wil brengen.

Tijdens de excursie werd duidelijk dat de voornemens en suggesties uit de beheervisie, vastgesteld in 2024, momenteel verder worden verkend. Met het doel begin 2026 met belanghebbenden en omwonenden het gesprek aan te gaan hoe de plek een eigentijdse invulling te geven.

Wat wel is opgepakt, is het grasbeheer aan de randen van de bossen. Maaisel van Grote Ratelaar uit Sonsbeek is ingebracht, zodat deze soort zich ook hier kan vestigen en zo de grasdruk (in het voordeel door stikstof uit de lucht) vermindert en kruidenrijker- en bloemrijker wordt.

Bij de bosrand rondom de woonwijk Gulden Bodem staan we stil bij de betekenis van bos voor de mens en de natuur. In hoeverre heeft het bos effect op ons immuunsysteem. Krijgen we een betere weerstand, brengt het ons stress-level omlaag? Denk aan het fenomeen bosbaden. Het verblijf in het bos doet ons goed ook al is niet alles wetenschappelijk ‘waterdicht’. Duidelijk is dat er in een stedelijke omgeving meer allergie voorkomt en dat een groene omgeving een heilzame werking heeft.

In het lichte deel aan de bosrand, zal ruimte gemaakt worden om meer struweel en bosrandsoorten aan te brengen. In het bos boven het pad zal bij het omwaaien van bomen bij storm meer dood hout ontstaan en dus kansen om de water afstroom en erosie bij regen te vertragen. Het is dus inspelen op en gebruik maken van de natuur.

Achter de van Heemstralaan staan we stil bij de ‘brandvijver’. Een van de leden had de achtergrond van deze vijver uitgezocht en vertelde dat die in 1956 is aangelegd voor de waterafvoer vanaf de Joris van de Haagenlaan. De vijver heeft een overstort met een grindbak.

Bij een andere bosrand aan de oostzijde van Gulden Bodem krijgen we een lesje boomveiligheid. Wanneer zijn bomen nog veilig en hoe kan je dat wel of niet zien? De beuk die pas bij de Apeldoornseweg is omgewaaid zag er nog goed uit aan de buitenkant; goed in het blad. Maar na dat omwaaien werd pas duidelijk dat die boom maar door een dunne buitenlaag werd gevoed en de kern er minder goed aan toe was. Bij andere beuken met lange takken zien we dat de boom zelf ‘trekhout’ maakt om de balans te houden.
Dit reactiehout is teken dat het nog goed gaat met een boom.

De nabij gelegen oude landbouwgrond zal dit voorjaar worden ingezaaid, met zo’n 40 soorten zaden om de bloemrijkdom hier door het jaar heen te vergroten; goed voor de biodiversiteit. Het zijn wel kruiden die bij deze grondsoort en omgeving horen, de potentieel natuurlijke vegetatie. Het biedt ook de kans het maaisel t.z.t. als zaadbron voor andere oude agrarische gronden te gebruiken in dit deel van de parken en /of de stad.

Natuurlijk zijn de thema’s honden wel/ niet aan de lijn en mogelijke aanpassingen van de zonering en het ’illegaal’ fietsen en handhaving aan de orde geweest.