Wandelexcursie Vereniging Vrienden van Sonsbeek op 13 mei onder leiding van Rob Borst en Jan Floor van de gemeente Arnhem.
Thema Water in het Sonsbeek park.
Na een korte introductie gingen we met 25 geïnteresseerde leden van start vanaf de Molenplaats. Het water speelt een belangrijke rol in het park. In het verleden hebben hier vele watermolens gestaan waarvan er nu nog twee over zijn: de witte watermolen (dit jaar 555 jaar oud!) en de begijnmolen.
Kwelwater
Het water komt oorspronkelijk als kwelwater het park in. Vroeger werden meerdere kwelbronnen samengevoegd tot een bron. Deze bronnen lagen vaak naast elkaar. Dat uitgraven ging gewoon met een schop. Zo ontstond de Jansbeek. Om de molens te kunnen laten werken werd de Jansbeek op sommige plaatsen kunstmatig verhoogd door met leem of klei de bedding van de beek te verhogen. Daarom ligt de Jansbeek op sommige plaatsen een flink stuk boven het maaiveld, wat uitzonderlijk is.
Bedding beek lekt
Op een van deze plaatsen, ter hoogte van de Begijnmolen, is de bedding van de beek lek geworden. Hier vinden herstelwerkzaamheden plaats aan de bodem, de keermuur en de steunberen (massieve plaatselijke verzwaring van een muurwerk om zijdelingse druk op te vangen). Hier en daar zijn ook de betonnen herstelwerkzaamheden verwijderd die in de zestiger jaren zijn aangebracht. Deze steunberen zijn opgebouwd met een fraai schuin metselwerk met een moderne steen om het verschil tussen oud en nieuw goed te kunnen zien.
Grondwatermeter
Bij het watermuseum bekijken we de grondwatermeter. Een grote kolom waarop je het huidige peil kunt aflezen: nu zitten we nog in het groene gebied van ongeveer 80 cm. De verwachting is dat het peil met deze droogte nog flink gaat dalen en misschien wel in het rode gebied terecht gaat komen.
Grondwater meter
We wandelen naar de grote vijver met een toenemende ganzen populatie. Deze populatie wordt op niveau gehouden door een el van de eieren met olie in te smeren zodat deze niet uitgebroed worden. De ganzen produceren relatief veel mest en daarmee stikstof. 8 Ganzen produceren net zoveel stikstof als 1 koe!
Stenen van de waterval
Dan passeren we de grote waterval. De rijke baron van Eeckeren liet grote stenen aanvoeren die uit de Veluwe kwamen, oorspronkelijk daar terecht gekomen in de laatste ijstijd. Met deze stenen liet hij de waterval bouwen voor zijn gasten. Op deze manier liet hij zien hoe rijk hij was.
Spieker
Bij de grote vijver wordt ons uitgelegd dat hier een “spieker” heeft gestaan. Dat was een opslagruimte voor graan vaak omringd door water. Hier werd ook het vlees bewaard dat de jagers buit hadden gemaakt.
Karel van Egmond liet omstreeks 1524 op de plek van de spieker een jachtslot bouwen met een wildbaan. Van daaruit werden de dieren opgejaagd en gedood door de ‘jagers’.
Ontwerpwedstrijd
Er komt een ontwerp-wedstrijd om een verbinding te maken tussen de koude vijver en de forellenvijver. De opdracht is om een open en goed zichtbare verbinding te maken tussen beide vijvers.
Molenplaats
Hierna keren we terug naar de Molenplaats. De volgende wandeling zal op een andere plaats worden georganiseerd in Zijpendaal of de GuldenBodem. Daarover zullen de leden in het najaar worden geïnformeerd.